Awọn gallstones (cholelithiasis)

Awọn gallstones (cholelithiasis)

A lorukọ gallstones, tabi cholélithiase, Ibiyi ti okuta inu awọn gallbladder, ẹ̀yà ara tó máa ń tọ́jú bile tí ẹ̀dọ̀ ń tú jáde. Awọn iṣiro, eyiti a npe ni "awọn okuta" nigba miiran dabi awọn okuta kekere. Ni awọn opolopo ninu awọn igba miran, ti won ti wa ni kq idaabobo crystallized. Awọn okuta ti a ṣe lati awọn pigments bile tun le dagba, paapaa pẹlu arun ẹdọ ti o lagbara tabi ẹjẹ ẹjẹ sickle cell, ṣugbọn awọn wọnyi kii yoo jiroro nibi.

Apẹrẹ, iwọn ati nọmba ti isiro (o le jẹ awọn ọgọọgọrun) yatọ lati ẹni kọọkan si ekeji. Wọn le jẹ kekere bi ọkà iyanrin tabi tobi bi bọọlu gọọfu kan.

Ni ọpọlọpọ igba, awọn okuta ko fa eyikeyi aami aisan. Sibẹsibẹ, wọn le dènà awọn ọna ti o yorisi bile si ẹdọ ati awọn ifun. Eyi ni a npe ni a biliary colic (wo aworan atọka) ti idaamu ba jẹ igba diẹ. Ko si anfani lati sofo mọ, gallbladder lẹhinna bẹrẹ lati wú, eyiti o le fa iwa-ipa irora. Nigbati awọn okuta ko ba fa colic, wọn ma ṣe awari laileto nigba miiran lori olutirasandi tabi ọlọjẹ CT (scan) ti ikun.

O yẹ ki o ṣe akiyesi pe kikankikan ti awọn aami aisan ko da lori awọn awọn ipinnu isiro. Nitootọ, awọn okuta kekere le ja si irora gbigbona, lakoko ti awọn okuta nla yoo lọ laisi akiyesi. Nigba miiran wọn tobi ju lati jade kuro ninu gallbladder ati dina awọn ọna opopona.

Kini gallbladder ti a lo fun?

Àpòòtọ́ náà jẹ́ àpò kékeré kan tí ó ní ìrísí péásì tí ó jẹ́ 7 sí 12 sẹ̀ǹtímítà ní gígùn. O tọju bile, omi alawọ alawọ-ofeefee ti ẹdọ ṣe, eyiti a lo lati ṣe iranlọwọ ninu tito nkan lẹsẹsẹ ounjẹ. Lakoko ounjẹ, gallbladder ṣe adehun ati tu bile naa silẹ, eyiti o tan kaakiri sinu iṣan bile ti o wọpọ si ifun, nibiti o ti ṣe alabapin si tito nkan lẹsẹsẹ, paapaa awọn nkan ti o sanra. Gallbladder sinmi ati ki o kun lẹẹkansi pẹlu bile.

Awọn okunfa

La ani Ni akọkọ ti omi, awọn iyọ bile (eyiti, nipasẹ awọn ọra emulsifying, ṣe ipa nla ninu tito nkan lẹsẹsẹ wọn nipasẹ ifun), cholesterol, phospholipids, pigments ati awọn elekitiroti.

awọn gallstones ti idaabobo awọ ni a ṣẹda nigbati:

  • bile naa ni idaabobo awọ pupọ;
  • bile naa ko ni awọn iyọ bile ti o to;
  • gallbladder ko ni adehun nigbagbogbo (ẹyin naa a sọ pe gallbladder jẹ "ọlẹ").

A ko mọ pato ohun ti o nfa idasile okuta, ṣugbọn orisirisi awọn okunfa ewu ni a ti mọ. Isanraju jẹ ọkan ninu wọn. Ṣe akiyesi pe ko si ọna asopọ laarin hypercholesterolemia ati ifọkansi ti idaabobo awọ ninu bile.1.

Awọn okuta le han ni ọpọlọpọ awọn ẹya ara ti o ṣofo (awọn kidinrin, àpòòtọ) tabi ni awọn keekeke (gall àpòòtọ, awọn keekeke ti itọ), lẹhinna tan kaakiri tabi di ara wọn sinu apa itusilẹ ti awọn wọnyi. Ti o da lori ibiti wọn wa, awọn okuta wọnyi yoo jẹ ti ọpọlọpọ awọn nkan: kalisiomu, fosifeti, idaabobo awọ, awọn oje ti ounjẹ tabi awọn omiiran.

Awọn okuta gallstones maa n dagba ninu gallbladder kii ṣe ninu ẹdọ nitori bile ti wa ni idojukọ diẹ sii nibẹ.

Tani o kan?

La gallstones, tabi iṣiro gallbladder jẹ ohun ti o wọpọ ati pe o kan 2 si 3 igba diẹ sii ju obinrin ju awọn ọkunrin. Lati ọjọ ori 70, 10% si 15% awọn ọkunrin ni o ni, bakanna 25% si 30% awọn obinrin. Ewu ti nini gallstones pọ pẹluori, lati de ọdọ 60% lẹhin ọdun 80, boya nitori idinku ninu imunadoko ti awọn ihamọ ti gallbladder. Awọn iṣiro fa awọn ilolu ni 20% nikan ati pe o le jẹ colic hepatic, cholecystitis, cholangitis, tabi pancreatitis biliary nla.

Biliary colic

A aawọ de colic hepatic tabi biliary colic, jẹ nitori okuta gallbladder ti o kọja sinu awọn iṣan bile ti o si dina nibẹ ni igba diẹ, ni idilọwọ fun bile lati san jade fun igba diẹ. O ṣiṣe ni aropin ti 30 iṣẹju si 4 wakati. Iye akoko ti o ju wakati 6 lọ yẹ ki o fa ibẹru ilolu kan. Irora naa n lọ silẹ nigbati okuta ba yọkuro lẹẹkọọkan, gbigba bile lati ṣan ni deede lẹẹkansi. Eniyan ti o jiya lati ikọlu ti colic biliary jẹ eyiti o ṣee ṣe, ni 70% awọn ọran lati jiya awọn miiran. Ti awọn ikọlu akọkọ ba jẹ ifarada, wọn maa n pọ si nigbati awọn okuta ko ba ṣe itọju.

Pupọ julọ ikọlu waye ni ita ounjẹ. Wọn le waye ni eyikeyi akoko ti ọjọ, ati ni ọpọlọpọ igba ko si iṣẹlẹ ti o nfa. Ijagba naa waye lẹhin awọn adehun gallbladder ti o si yọ okuta kan ti o le dènà iṣan bile kan. Jijẹ ounjẹ ni ti ara jẹ ki gallbladder lati ṣe adehun, ti o ni itara nipasẹ wiwa ounjẹ ninu apa ti ounjẹ. Gallbladder tun ṣe adehun laileto ati lairotẹlẹ ni gbogbo igba ti ọjọ ati alẹ.

Awọn ilolu ti o le ṣee ṣe

Ni ọpọlọpọ awọn ọran, gallstones ma ṣe fa awọn ilolu. Bibẹẹkọ, irora ti a ko tọju lemọlemọ le ni ọjọ kan tabi omiran si aaye ti o yori si awọn ipo eewu ti igbesi aye: cholecystitis nla (iredodo ti gallbladder), cholangitis nla (iredodo ti awọn bile ducts) tabi pancreatitis nla (iredodo ti oronro).

Ni iwaju awọn aami aisan ni isalẹ, wo dokita ni kiakia :

  • ibà;
  • ajeji awọ ofeefee awọ ara;
  • irora pupọ ati irora lojiji ni apa ọtun ti ikun eyiti o wa fun diẹ ẹ sii ju wakati 6 lọ;
  • ìgbagbogbo.

Ni afikun, awọn eniyan ti o jiya lati gallstones jẹ, ni igba pipẹ, diẹ diẹ sii ni ewu ti idagbasoke a akàn gallbladder, eyi ti o jẹ sibẹsibẹ gan toje.

Fi a Reply