Ẹkọ nipa imọ-jinlẹ

Awọn onimọ-jinlẹ ti pẹ ti ro pe awọn oṣu akọkọ lẹhin ibimọ ọmọ jẹ pataki paapaa fun idagbasoke awọn agbara fun ibaraẹnisọrọ ni kikun, ifẹ ati ọrẹ, ati dida awọn ibatan awujọ iduroṣinṣin. Bayi ilewq yii ti gba ijẹrisi biokemika taara.


Olubasọrọ pẹlu iya jẹ pataki fun ọmọ lati le kọ ẹkọ lati nifẹ.

Awọn ọmọde ti a ko ni olubasọrọ pẹlu awọn obi wọn lẹsẹkẹsẹ lẹhin ibimọ n ṣiṣe ewu ti o ku ni ẹdun, ti opolo ati alabawọn lawujọ fun igbesi aye. Paapaa gbigba ti idile tuntun ti o ni kikun ati awọn obi olufẹ ti o nifẹ ko ṣe iṣeduro isọdọtun pipe ti ọmọ naa ba lo awọn ọdun 1-2 akọkọ ti igbesi aye ni ile orukan.

Ipari iru itiniloju bẹ ti de nipasẹ ẹgbẹ kan ti awọn onimọ-jinlẹ nipasẹ Seth D. Pollak lati Yunifasiti ti Wisconsin (Madison, USA), ti o ṣe atẹjade awọn abajade ti iwadii wọn ni ọkan ninu awọn iwe iroyin imọ-jinlẹ ti o bọwọ julọ - Awọn ilana ti National Academy of Awọn sáyẹnsì ti AMẸRIKA (PNAS).

O mọ pe ipa pataki kan ninu dida awọn ibaraẹnisọrọ interpersonal ti o ni kikun ati ti ẹdun jẹ nipasẹ awọn neuropeptides - awọn nkan ti o ṣe afihan ti o pinnu ipo ẹdun ninu eniyan ati awọn ẹranko ti o ga julọ. Ó ṣòro láti ní ìmọ̀lára àtọkànwá fún ẹnì kan tí ìsúnmọ́ra rẹ̀ ń fa àwọn ìmọ̀lára òdì tàbí tí kò fa ìkankan. Olubasọrọ pẹlu olufẹ kan yẹ ki o ṣe deede si ilosoke ninu ifọkansi ti awọn neuropeptides kan (ni pataki, oxytocin) ninu omi cerebrospinal ati ẹjẹ. Bibẹẹkọ, iwọ kii yoo ni iriri ayọ tabi idunnu eyikeyi lati ibaraẹnisọrọ, paapaa ti o ba loye pẹlu ọkan rẹ kini eniyan iyanu ti o jẹ ati bi o ti ṣe rere pupọ fun ọ.

Awọn ipele ti vasopressin ninu ito ti tele orukan (ọtun iwe) jẹ lori apapọ kekere ju ti «ile» ọmọ.

Gbogbo eyi kii ṣe alailẹgbẹ si eniyan ni ọna kan. Ninu awọn ẹranko miiran (pẹlu awọn eya ti o ni awọn idile ẹyọkan), eto iṣakoso ẹdun homonu kanna ni o ni iduro fun dida awọn asomọ iduroṣinṣin, eyiti, lati oju-ọna biokemika, ko yatọ si ifẹ eniyan.

Ipele ti oxytocin lẹhin ibaraẹnisọrọ pẹlu iya pọ si ni awọn ọmọde «ile», lakoko ti o wa ninu awọn ọmọ alainibaba atijọ ko yipada.

Pollack ati awọn ẹlẹgbẹ rẹ ṣe iwadi apẹẹrẹ ti awọn ọmọ alainibaba 18 tẹlẹ ti wọn lo awọn oṣu akọkọ tabi awọn ọdun ti igbesi aye ni ile orukan kan (lati oṣu 7 si 42, ni apapọ 16,6), lẹhinna wọn gba tabi gba nipasẹ alare, daradara-si- ṣe idile. Ni akoko ti idanwo naa bẹrẹ, awọn ọmọde ti lo 10 si 48 (36,4 ni apapọ) awọn osu labẹ awọn ipo itura wọnyi. Bi awọn kan «Iṣakoso» won ti lo awọn ọmọde ngbe pẹlu awọn obi wọn lati ibi.

Awọn oniwadi ṣe iwọn awọn ipele ti awọn neuropeptides bọtini meji ti o ni nkan ṣe pẹlu isunmọ awujọ (ninu eniyan ati ẹranko): oxytocin ati vasopressin. Ifojusi ọna ti iwadi yii ni pe ipele ti awọn neuropeptides ko ni iwọn ninu omi cerebrospinal ati kii ṣe ninu ẹjẹ (gẹgẹbi aṣa ni iru awọn ọran), ṣugbọn ninu ito. Eyi jẹ ki iṣẹ naa rọrun pupọ ati ki o jẹ ki o ṣee ṣe lati ma ṣe ipalara fun awọn ọmọde pẹlu ayẹwo ẹjẹ ti o leralera, tabi paapaa diẹ sii, omi cerebrospinal. Ni ida keji, eyi ṣẹda awọn iṣoro kan fun awọn onkọwe iwadi naa. Kii ṣe gbogbo awọn ẹlẹgbẹ wọn gba pẹlu alaye naa pe ifọkansi ti awọn neuropeptides ninu ito jẹ itọkasi deede ti ipele ti iṣelọpọ ti awọn nkan wọnyi ninu ara. Awọn peptides jẹ riru, ati pe ọpọlọpọ ninu wọn le run ninu ẹjẹ pupọ ṣaaju ki wọn wọ inu ito. Awọn onkọwe ko ṣe awọn iwadi pataki lati jẹrisi ibamu laarin awọn ipele ti awọn neuropeptides ninu ẹjẹ ati ito, wọn tọka si awọn nkan meji kuku ti atijọ (1964 ati 1987), eyiti o pese data esiperimenta ti o ṣe atilẹyin oju-ọna wọn.

Ona kan tabi miiran, o wa ni jade wipe awọn ipele ti vasopressin ni tele orukan ni ifiyesi kekere akawe si «ile» omo.

An ani diẹ ìgbésẹ aworan ti a gba fun miiran «communicative» neuropeptide - oxytocin. Ipele ipilẹ ti nkan yii jẹ isunmọ kanna ni awọn ọmọ alainibaba iṣaaju ati ninu ẹgbẹ iṣakoso. Idanwo ti a ṣeto nipasẹ awọn onimọ-jinlẹ jẹ bi atẹle: awọn ọmọde ṣe ere kọnputa kan ti o joko lori itan iya wọn (abinibi tabi olomọ), lẹhin eyi ni iwọn ipele ti oxytocin ninu ito ati ni afiwe pẹlu “ipilẹ” ti wọn ṣaaju ibẹrẹ ibẹrẹ ṣàdánwò. Ní àkókò mìíràn, àwọn ọmọ kan náà ń ṣe eré kan náà lórí ẹsẹ̀ obìnrin àjèjì kan.

O wa ni pe ipele ti oxytocin ni akiyesi pọ si ni awọn ọmọde "ile" lẹhin ibaraẹnisọrọ pẹlu iya wọn, lakoko ti o nṣire pẹlu obirin ti ko mọmọ ko fa iru ipa bẹẹ. Ni awọn ọmọ alainibaba ti tẹlẹ, oxytocin ko pọ si boya lati olubasọrọ pẹlu iya ti o jẹ olutọju tabi lati ibaraẹnisọrọ pẹlu alejò kan.

Awọn abajade ibanujẹ wọnyi fihan pe agbara lati gbadun ibaraẹnisọrọ pẹlu olufẹ kan, ni gbangba, ni a ṣẹda ni awọn oṣu akọkọ ti igbesi aye. Awọn ọmọde ti a ko ni lakoko akoko pataki yii ti ohun pataki julọ - olubasọrọ pẹlu awọn obi wọn - le wa ni alaini ẹdun fun igbesi aye, yoo ṣoro fun wọn lati ṣe deede ni awujọ ati ṣẹda idile ti o ni kikun.

Fi a Reply